Sự tích về loài chim yến

Khởi nguồn câu chuyện về chim yến

Từ xa xưa, yến sào đã được coi là một trong những món ăn xa hoa, quý hiếm. Yến sào chỉ được dùng cho vua chúa hay các quan lại có cấp bậc cao trong hoàng cung. Cũng chính vì sự cao sang này mà đã có rất nhiều câu chuyện liên quan đến nguồn gốc của yến sào và các món ăn từ tổ yến. Dưới đây là một trong số đó:

Tương truyền, xưa kia có một vị vua luôn mộng tưởng tìm kiếm cách trường sinh bất lão. Ông đã ban ra chiếu chỉ triệu tập tất cả các danh y nổi tiếng vào cung, mục đích tìm ra phương thuốc có thể cải lão hoàn đồng.

Chiếu chỉ của vua nhanh chóng truyền đi khắp cả nước. Rất nhiều danh y thời đó bị triệu tập để thực hiện mong muốn của vua. Tuy nhiên, không có người nào thành công cả. Nhà vua đã bực tức và quyết định đem đày họ ra đảo xa. Trong số các danh y bị đày, một vị danh y nọ có người vợ hết mực yêu thương. Sau một thời gian lưu đày, ông vì không chịu nổi cực khổ đọa đày mà rời bỏ nhân gian. Sau khi chết, ông hóa thành một con chim nhỏ, bay về đất liền tìm vợ. Người vợ ở nhà cũng đau khổ, mòn mỏi chờ đợi tin tức chồng, quá đau thương mà nàng cũng chết đi, hoá thành chim bay đi.

Trời không phụ tình, đôi vợ chồng đã gặp được nhau trong niềm hạnh phúc vô tận. Thế rồi đôi chim nhỏ cùng bay ra ngoài đảo hoang sinh sống. Họ xây tổ, quấn quýt nhau mỗi ngày không rời. Ngày sóng vỗ bờ, đêm trăng sáng rọi mặt biển, đôi vợ chồng chim cùng uống sương mai, ăn các sinh vật bay trên không. Họ làm tổ, đẻ trứng, trứng nở thành những chú chim non. Hòn đảo hoang vắng, yên tĩnh ngày nào nay trở nên ngày càng đông đúc, luôn rộn ràng với tiếng hót ríu rít của những chú chim.

Người đầu tiên phát hiện ra tổ yến

Thời gian dần trôi, chiến sự nổ ra khiến triều đình loạn lạc. Vị vua ngày xưa nay phải bỏ trốn, tình cờ lạc vào hoang đảo này cùng vài tên lính cận vệ. Họ đối mặt với cái chết trên hòn đảo không đồ ăn thức uống, sức lực mọi người đang dần cạn kiệt.

Nhưng có một ngày, nhà vua tình cờ phát hiện một hốc đá nhỏ. Trong hốc đá có chứa nước ngọt rơi từ trên vách đá xuống sau cơn mưa. Nhà vua cúi xuống uống nước, bỗng ông nhìn thấy có vật gì đó màu trắng rơi vào trong nước. Ông quan sát thấy nó đang dần nở ra. Có thể vì quá đói mà ông đã bỏ vật đó vào miệng. Cuối cùng, do quá mệt, ông đã lăn ra ngủ ở một tảng đá gần đó.

Sau khi tỉnh lại, ông thấy điều kì diệu xảy ra: Cơ thể như phục hồi lại sức lực, tinh thần cũng phấn chấn hơn. Nhà vua vui mừng nghĩ rằng nguyên do có lẽ từ cái vật màu trắng ông đã ăn cùng nước trong hốc đá. Ông nhìn lên trên vách đá cao để tìm kiếm và phát hiện có rất nhiều vật màu trắng tương tự bám trên vách đá, thực chất chính là tổ chim. Vậy là ông cùng với mọi người tìm cách lấy những tổ chim đó xuống ăn. Sau một đêm ngon giấc, hầu hết tất cả mọi người đều đã khôi phục lại sức khỏe. Rồi tất cả cùng tìm cách quay trở lại đất liền và nguồn gốc của yến sào cùng dần được hé lộ. 

Từ “vật kì dị” trong hang đá đến cao lương mĩ vị trên bàn tiệc

Nhà vua sau đó đã tập hợp binh lính, đánh đuổi kẻ địch, nắm lại vương quyền. Ông cũng không quên đi những món quà kỳ diệu thiên nhiên đưa tới trên đảo hoang. Ông truyền lệnh cho các ngự y nghiên cứu về tổ chim đó. Nhờ vậy, ông biết được đây là tổ của một loài chim nhỏ. Từ đó, chúng được vua sử dụng làm món ăn sang trọng trong các yến tiệc nên ông cũng đặt tên cho loài chim này là chim Yến. Nguồn gốc của yến sào cũng bắt nguồn từ đây (“sào” có nghĩa là tổ).

Tổ yến hay yến sào trở thành cao lương mĩ vị không chỉ bởi nguồn dinh dưỡng mà nó mang lại mà còn bởi quá trình hình thành vô cùng khó khăn. Khác với những loài chim khác trong tự nhiên, dùng cành hay lá cây khô để làm tổ, chim yến làm tổ bằng chính nước bọt của mình.

Chim yến sống theo đôi, con đực làm nhiệm vụ xây tổ, con cái sẽ đẻ trứng. Yến cũng là một trong những loài chim rất khỏe, chúng có thể bay đến 50km đi về trong ngày. Ban ngày, chim sẽ bay đi kiếm ăn, chỉ đến khi đêm về, chim bố mới bắt đầu tiết dịch từ trong người của mình ra để xây tổ. Chúng lựa chọn những vách đá sâu, để tránh được mưa gió và bảo vệ tổ trước những loài vật khác.

Mỗi con chim yến mất 4 tháng để làm tổ lần đầu, những lần tiếp theo sẽ tốn ít thời gian hơn. Khi tổ được làm xong cũng là lúc chim yến bắt đầu quá trình sinh nở. Người ta chỉ bắt đầu khai thác lấy tổ yến khi chim con đã lớn, biết bay đi kiếm ăn. Để thu được tổ yến, cần rất nhiều thời gian, cùng với nguồn dinh dưỡng dồi dào có trong chiếc tổ này mà đã tạo nên giá trị to lớn, khiến chúng được săn đón cho đến tận bây giờ.

Thực hư chuyện “trường sinh bất lão” nhờ ăn yến sào?

Như những lời mở đầu chúng tôi đã nói đến, đã là con người, chúng ta không thể thoát ra được quy luật “Sinh lão bệnh tử”. Bởi vậy, dù có quý hiếm đến đâu thì yến sào không thể giúp chúng ta tránh được chữ “tử” trong quy luật đó.

Tuy nhiên, một điều chắc chắn phải công nhận là yến sào chứa rất nhiều thành phần dinh dưỡng có ích cho cơ thể giúp tăng cường sức khỏe, kéo dài thanh xuân.

Theo nghiên cứu của các chuyên gia, tổ yến chứa tất cả các axit amin thiết yếu để tạo ra protein. Ngoài ra, tổ yến còn chứa 6 hormone, bao gồm testosterone và estradiol. Thêm vào đó là carbohydrate, một lượng nhỏ lipit, các chất có thể kích thích sự phân chia và phát triển của tế bào, tăng cường sự phát triển, tái tạo mô.

Yến sào tăng cường hệ thống miễn dịch

Một nhóm các nhà nghiên cứu Trung Quốc không tin ăn yến sào có thể tăng cường hệ miễn dịch. Vì vậy, họ đã tiến hành một nghiên cứu để cho chuột bị nhiễm phóng xạ, sau đó cho chúng ăn yến sào. Kết quả cho thấy, yến sào có một loại protein nhất định giúp tăng tốc độ tái tạo tế bào B, giúp tăng cường hệ thống miễn dịch của người bệnh.

Cũng bởi vậy, với những người có hệ miễn dịch kém, đặc biệt là các bệnh nhân ung thư. Khi trải qua quá trình hóa trị thì tất cả tế bào tốt và xấu đều bị tiêu diệt. Bổ sung yến sào cho bệnh nhân ung thư sẽ giúp sản sinh tế bào B – một loại tế bào bạch cầu tạo ra kháng thể giúp cơ thể chống lại bệnh tật. Tuy nhiên, lượng tế bào B được sản sinh ra còn tùy thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nữa. Không nên hiểu rằng, yến sào có thể chữa khỏi được ung thư. Nó chỉ là thực phẩm giúp tăng cường sức khỏe cho bệnh nhân.

Yến sào giúp tăng ham muốn

Rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra, trong nước bọt của chim yến có testosterone và estradiol, đây là 2 loại hormone sinh dục của nam và nữ. Bởi vậy, với nam giới, yến sào có khả năng giúp thúc đẩy tăng trưởng cơ bắp, góp phần giảm mỡ. Đối với nữ giới, sử dụng yến sào có thể điều trị được các triệu chứng của thời kỳ tiền mãn kinh như bốc hỏa, nóng trong, giảm ham muốn, ngăn ngừa loãng xương cũng như tăng sinh collagen giúp da, tóc sáng đẹp…

Yến sào giúp đôi mắt sáng khỏe

Khoa Giải Phẫu thuộc Đại học Quốc gia Malaysia đã chỉ ra rằng tổ yến có tác dụng giữ cho giác mạc khỏe mạnh sau khi trải qua các tổn thương hoặc bệnh tật, thông qua nghiên cứu trên những con thỏ vào năm 2011. Họ tiến hành tiêm huyết thanh tổ yến vào những con thỏ, và nhận thấy ở chúng sản xuất nhiều tế bào sợi hơn những con còn lại.

Yến sào giúp tăng cường hệ tiêu hóa

Bệnh nhân mới ốm dậy hoặc trẻ em là những đối tượng có hệ tiêu hóa kém. Bổ sung yến sào vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày sẽ cung cấp nhiều dưỡng chất giúp phục hồi nhanh hơn, cải thiện hệ tiêu hóa, ăn ngon miệng hơn…